Morze Sargassowe - tajemnice morza sargasowego
Grzegorz Kułak (grzegorzk75)
2009-04-06
Morze Sargassowe jest jedynym w swoim rodzaju zbiornikiem wodnym na świecie. Znajduje się w obrębie Oceanu Atlantyckiego, lecz jego granic nie wyznaczają brzegi kontynentów ale prądy oceaniczne. Jego spokojne wody są tłem legend, baśniowych opowieści i pozostają solą w oku wielu naukowcom.
Morze Sargassowe wywołuje strach wśród żeglarzy od wielu pokoleń.Wierzą oni w opowieści o statkach schwytanych w pułapkę przez porastające morze rośliny i o marynarzach, którzy zginęli w jego głębinach. Morze Sargassowe jest dziwem natury w obrębie Trójkąta Bermudzkiego od wieków intrygującym naukowców z całego świata. Europejskie i amerykańskie węgorze składały tu ikrę, zanim jeszcze rozdzieliły się oba kontynenty.
Obszar ten zajmujący powierzchnię ok. 5,2 mln kilometrów kwadratowych znajduje się pomiędzy Bermudami a wyspą Leeward. W niektórych miejscach glony tworzą prawdziwą gęstwinę co jest powodem nazwania tego obszaru pustynią biologiczną lub tratwą z glonów. Opowieści o ciszach morskich i glonach we mgle, pojawiały się już 500 lat p.n.e. Najprawdopodobniej po raz pierwszy ten morski fenomen zobaczyli Krzysztof Kolumb i jego załoga w 1492r w czasie rejsu do ameryki. To właśnie oni podziwiali dywan glonów utrzymujący się na powierzchni dzięki niewielkim pęcherzykom pławnym, a że przypominały im gatunek drobnych winogron uprawianych na południu Europy – nazwali je podobnie : sargazo.
Pomimo, że występują tu liczne niepowtarzalne gatunki roślin i zwierząt to jedną z największych tajemnic pozostaje niezwykły cykl życiowy europejskich i amerykańskich węgorzy składających ikrę w wodach Morza Sargassowego.
Naukowców od stuleci fascynuje zagadkowy zwyczaj godowy węgorza, ale do tej pory nie został rozwikłany i zrozumiany do końca. Pewne światło na ten proces rzuciły badania duńskiego oceanografa Johannesa Schmidta (1877-1933). Rozpoczął on badania nad cyklem życiowym węgorza w 1904 r. na wyspach Faroe leżących na północ od Szkocji i odkrył, że tarło odbywa się w Morzu Sargassowym. Samice składają ikrę w ciepłych wodach na głębokości 400-750 metrów. Po wykluciu larwy węgorza amerykańskiego płyną do Ameryki, zaś larwy naszego węgorza unoszone są przez Prąd Zatokowy. Ich wędrówka do wybrzeży Europy trwa 18 miesięcy a w czasie pierwszej podróży nie odżywiają się.Młode węgorzyki zaczynają zdobywać pokarm po kilku miesiącach spędzonych w słodkiej wodzie. Przez 8-9 lat samce pozostają w wodach przyujściowych, zaś samice wpływają do rzek. Przez ten czas intensywnie żerują zbierając zapasy tłuszczu na drogę powrotną.
Pewnej jesieni nieznany impuls mówi im, że czas się rozmnażać i wyruszają w drogę powrotną 5600 km do Morza Sargassowego, gdzie składają ikrę i giną. Nie wiadomo, co kieruje wędrówkami węgorzy, wiadomo jednak, że Prąd Zatokowy jest na tyle silny, by unieść larwy niezależnie od ich woli. Osiedlanie się węgorza w akwenach słodkowodnych jest spowodowane prawdopodobnie zmianami fizjologicznymi w trakcie ich rozwoju. Jest wiele koncepcji dla czego wędrują do Morza Sargassowego, czym się kierują? Położeniem gwiazd, echolokacją, polem magnetycznym ziemi? Wydaje się prawdopodobne, że jakieś szczegóły odciśnięte w pamięci przyciągają je w kierunku ciepłych wód, w których się narodziły.
Mam nadzieję, że zredagowałem artykuł w miarę poprawnie i interesująco. Słowa krytyki przyjmę z pokorą.