
Kardynał - zdjęcia, foto - 2 zdjęć
Nazwa łacińska: Thymallus Thymallus
Inne nazwy: Kardynał, lipek, lipak, tymek.
Występowanie: W krajach nadbałtyckich, północnej Rosji, w wodach Alp, Karpat i Sudetach.
Zamieszkuje głównie bystre i podgórskie rzeki z czystą wodą (są bioindykatorami)
Budowa ciała: Ciało umiarkowanie wygięte , ścieśnione bocznie, głowa mała ze spiczastym pyskiem. Łuski małe, 74-96 wzdłuż linii bocznej. Płetwa tłuszczowa znajduje się pomiędzy wysoką płetwą grzbietową a płetwą ogonową. Mały otwór gębowy może sięgać do przedniej krawędzi oka. Szczęka górna skierowana jest do przodu. Obie szczęki zaopatrzone są w drobne ząbki. Płetwa grzbietowa rozpoczyna się daleko przed nasadą płetw brzusznych. U samca płetwy grzbietowa, odbytowa oraz brzuszna są o wiele dłuższe niż u samicy.
Ubarwienie: Grzbiet zielonawoniebieski lub niebieskoszary. Boki ciała oraz brzuch są srebrzystobiałe do mosiężnego. Na ciele znajduje się wiele nieregularnych czarnych pigmentów. Na płetwie grzbietowej znajdują się 4 do 5-iu rzędów czerwonych plam.
Tryb życia: Jest to ryba stanowiskowa posiadająca swoje rewiry. Najczęściej populacja lipieni zamieszkuje wody wraz z populacją pstrągów potokowych i źródlanych. Wtedy pstrągi stają się głównymi konkurentami o pokarm. Wiekowe osobniki nie tolerują w swoich rewirach innych konkurentów pokarmowych. Thymallusy potrzebują dużo przestrzeni życiowej toteż nie spotyka ich się w małych potokach.
Ówcześnie stwierdza się stopniowy zanik populacji lipieni. Dzieje się tak poprzez zanieczyszczenie wód. Są to ryby o dużym zapotrzebowaniu na tlen, a zanieczyszczenia organiczne przyczyniają się do spadku stężenia tlenu nasyconego w wodzie. Poza tym lipienie są bardzo podatne na choroby i pasożyty .
Jedynym ratunkiem z puktu widzenia ekologicznego jest budowa nowoczesnych przyzakładowych i komunalnych oczyszczalni ścieków oraz jazów napowietrzających.
Ważne jest też, aby na zrewitalizowanych wodach dokonywac odpowiednich zarybień. W wielu łowiskach lipienia skutecznie eliminuje kleń, względu na swą żarłocznośc i płodnośc.
Na białej Głuchołaskiej co roku przeprowadza się odłów kleni w celu odrodzenia populacji tych jakże pięknych ryb.
Długośc ciała: 25-35cm, rekord polski : 52cm, 1,28kg w 2001roku
Ochrona: wymiar ochronny- 30cm
okres ochronny: 1 marzec do 31 maj
limit połowowy dobowy - 3 szt. (łącznie z boleniem, karpiem, pstrągiem potokowym, amurem , sandaczem, szczupakiem i brzaną)
pokarm: odżywia się bezkręgowcami, drobnymi rybkami, ślimakami, owadami z nad powierzchni pelegialu.
Rozmnażanie: tarło lipieni przebiega w marcu i kończy się pod koniec maja. Samica składa jaja na żwirowatym, twardym dnie, w miejscu o silnym prądzie. Średnica jaj wynosi 3-4mm a ich ilośc to ok. 6000.
Po zapłodnieniu samica przykrywa ikrę drobnym żwirkiem i jej inkubacja trwa około dwa tygodnie.
Samce dojrzewają płciowo po 2 i 3 roku życia , zaś samice po 4 latach.
Ciekawostki: Niekiedy można spotkac również inny gatunek lipienia - Lipień Bajkalski. Pierwotnie występował tylko w jeziorze Bajkał, jego dopływach i w dolnym biegu Angary. Został introdukowany np. w Czechosłowacji w 1959 roku gdzie został wpuszczony do zalewu Dobsinskiego. Zaaklimatyzował się tam z powodzeniem. Osiąga długośc do 53cm i masę ciała do 1,20kg. Jest bardziej jaskrawo ubarwiony od lipienia.
Autor tekstu: Damian Kwiecień