Choroby ryb

A wiec czytałem gdzieś na forum temat o chorobach ryb, więc postanowiłem zrobić tamat o chorobach ryb, o których udało mi się coś znaleźć w interneci. (korzystałem z różnych stron internetowych i poradników)

- Choroba bawełniana (Flexibakterioza, fleksibakterioza):

Choroba bawełniana jest chorobą bakteryjną powłok zewnętrznych, skrzeli, jamy gębowej oraz narządów wewnętrznych. Wizualnie choroba jest podobna do pleśniawki. Bakteria wywołująca tę chorobę występuje najczęściej w wodzie, mule i na powłokach zewnętrznych ryb (również zdrowych)- jest to tzw. czynnik abiotyczny, tzn. warunki stwarzają „okazję” do choroby. Choroba najczęściej występuje u ryb po transporcie lub po umieszczeniu w świeżej, nieodstanej wodzie.

Przyczyny:

Złe warunki hodowli ryb (w szczególności warunki tlenowe)- skutkują namnażaniem się bakterii chorobotwórczych oraz przyspieszają rozwój choroby, gwałtowne zmiany w środowisku bytowania ryb- powodują stres, choroba może być przyniesiona też wraz z nowymi rybami, ślimakami, roślinami lub świeżym (żywym) pokarmem. Tak więc warto sobie zdawać sprawę z faktu, że ogólna odporność ryb w naturalnych warunkach jest dużo większa niż w sztucznych, awaryjnych z wielu względów... Bezpośrednią natomiast przyczyną są bakterie Chondrococus columnaris i ich trujące toksyny.

Objawy:

Białe plamy na ciele ryby (nalot przypominający strzępki waty), białe kępki wokół pyska (ubytki skórne- ryby zaczynają tracić apetyt i stają się apatyczne i powolne), łuski mające tendencje do odpadania (jest to okazja dla bakterii), w miejscach zapalnych mocno ukrwione plamy. Jeśli chodzi o nalot i plamy, to wbrew pozorom różni się on od tego w przypadku pleśniawki. Zmiany są to delikatniejsze. Jednak w fazie początkowej nie ma jakichś charakterystycznych objawów, ryby po prostu powoli zaczynają stronić od innych mieszkańców- chowają się po kątach i ocierają...

- Pleśniawka

Rozwojowi pleśniawki sprzyja niska temperatura. Wywoływana jest przez grzyby z rodzajów Achlya i Saprolegnia. Choroba grzybicza, czyli pleśniawka atakuje różne gatunki ryb. Jest schorzeniem wtórnym. Grzyb rozwija się przede wszystkim na uszkodzonych tkankach ryb (urazy mechaniczne lub też za przyczyną bakterii, pasożytów). Znamienne jest też to, że grzyby te często osiedlają się na ziarnach ikry.

Szczególnie często choroba dotyka odmiany ryb o długich płetwach, jest jednak również chorobą wszystkich gatunków.

Pleśniawka aktywuje się w przypadku wystąpienia kilku czynników inwazyjnych. Pomimo, iż grzyb występuje (często jest obecny w uśpionym wymiarze) w wodzie, do ataku dochodzi gdy ryby są osłabione po np. transporcie, gdy są zestresowane, zarażone bakteriami/wirusami lub gdy na dodatek występuje zbyt wysokie lub zbyt niskie pH wody oraz gdy obecne są substancje toksyczne.

Ryby często chorują na pleśniawkę po tym jak dojdzie do uszkodzenia ich ciała. Rozwojowi pleśniawki sprzyja niska temperatura. Występuje często u ryb zimnolubnych. Ikra atakowana jest przez pleśniawkę gdy jest niezapłodniona lub martwa (gdy ikra jest zamulona lub odcięta od tlenu).

Pleśniawka może zaatakować ryby żyjące zarówno w warunkach naturalnych jak również hodowlanych. Atakuje prawie zawsze jedynie ryby osłabione, okaleczone, chore, zwłaszcza przebywające w wodzie o niskiej temperaturze. Źródłem pleśniawki są grzybnie porastające substancje organiczne (np. zalegająca karma) lub martwe organizmy zwierzęce (np. rozwielitki).

Objawy:

biały nalot na ciele ryby.

W różnych uszkodzonych miejscach skóry, w skrzelach, na płetwach, otworach nosowych, gałkach ocznych, widoczne są szaro-białe grzybnie. Ryby są ospałe i mało aktywne, ocierają się o przedmioty. W miejscach ataku pleśniawki widoczne są kłaczki pleśni podobnej do przybrudzonej waty. Częstokroć występuje sklejenie płetw- pojawia się szczególnie na krawędziach płetw, stamtąd natomiast rozszerza się na całe ciało. Dalej pleśniawka atakuje rejony przy oczach oraz wokół otwartych, częściowo zagojonych ran. Gdy skrzela są zakażone- ryba najczęściej umiera z uduszenia.

Grzyb jest zauważalny w postaci cienkich, nitkowatych, brunatno-białych lub szarych strzępków- można rozróżnić grzyb Saprolegnia, który jest obślizgłą zlepioną masą; grzyb Achlya ma wygląd krótkich strzępek podobnych do filcu.

- Ospa rybia- Ichtioftirioza, Ichthyophthiriasis, kulorzęsek, Ichtio.

Czasami choroba ta bywa nazywana chorobą „białych punkcików” albo chorobą „grysikową”.

Najczęściej przyczyną są przyniesione ryby. Choroba objawia się białymi plamkami na łuskach i ocieraniem się ryb. Szybko wyniszcza organizm dlatego należy jak najszybciej podać odpowiedni preparat.

Choroba wywołana jest przez orzęska Ichthyophthirius multifiliis. Atakuje on skórę i skrzela ryb słodkowodnych. Pasożyt rozwija się na skórze ryby w temperaturze 25ºC, natomiast w temperaturze 32-33ºC ginie w ciągu kilku nawet godzin. Sytuacją sprzyjającą dla pojawienia się choroby, są duże dobowe wahania temperatury.
Objawy:

Zarażona ryba jest niespokojna, często wykonuje gwałtowne ruchy ocierając się o dno lub przedmioty w akwarium- w ten sposób próbuje pozbyć się pasożyta. Z powodu uszkodzenia skóry na powierzchni brzusznej powstają przekrwione ubytki. Powierzchnia ciała jest pokryta większą ilością śluzu oraz drobnymi, białoszarymi wykwitami, wielkości ziaren piasku. Ospa pojawia się najpierw na płetwach lub na plecach chorej ryby.

Ryby mają coraz słabszy apetyt, są apatyczne. Często młode ryby i narybek padają. Jeżeli pasożyt zaatakuje skrzela, to ryba dusi się. Jeśli natomiast licznie zagnieździ się między naskórkiem a skórą właściwą, następuje powolne odrywanie się płatków skóry od ciała.

Rozpoznanie ospy jest niekiedy niemożliwe, utrudnione albo wręcz błędne. Podobne bowiem objawy występują również przy innych chorobach (pleśniawka, choroba pasożytnicza bystrzyków neonowych).

- katarakta, ślepota rybia, zaćma

Przyczyny:

Katarakta wywoływana jest przez larwy przywry Diplostomum. Larwy te mają złożony cykl rozwojowy. Jedną z form rozwojowych (cyklu) jest cerkaria, która przez skórę przenika do układu krwionośnego ryby i wnika do oka. Następuje ślepnięcie ryby.

Larwy najczęściej przywleczone są do akwarium ze ślimakami, bywa też tak, że z pokarmem czy roślinami.

Objawy:

Na skutek rybiej ślepoty następuje częściowe lub całkowite zbielenie (zmętnienie) soczewki oka. Larwy przywry widoczne są np. pod mikroskopem.

Dojrzałe ryby mogą przez jakiś czas żyć będąc ślepe. Natomiast u młodych ryb następuje śmierć po „zatkaniu” naczyń w układzie krwionośnym.

- posocznica ryb, puchlina wodna

Posocznica ryb to choroba ryb akwariowych stosunkowo rzadka i trudna do zdiagnozowania- jest słabo poznana przez ichtiologów. Choroba ta jest praktycznie nieuleczalna.
Przyczyny:

Powodem choroby jest wzrost stężenia azotanów w wodzie zbiornika (skutek przerybienia) oraz bakterie (Pseudomonas punc tata- bakterie te znajdują się we wszystkich rodzajach wód). Bakterie atakują narządy ryb, szczególnie układ krążenia.

Przyczyną tej choroby oprócz zbyt dużej ilości ryb w zbiorniku może być zła dieta oraz nieodpowiednia filtracja.

Mniej bezpośrednią przyczyną posocznicy u ryb jest wpuszczenie nowych ryb bez kwarantanny (również rośliny lub dekoracje bez odpowiedniego odkażenia).
Objawy:

Choroba charakteryzuje się silnym obrzękiem, spadkiem apetytu, wyłupiastością oczu, odchodami w charakterystycznej galaretowatej konsystencji, nierzadko wrzodami (krwawymi), nastroszonymi łuskami, deformacjami i skrzywieniem linii ciała (czasami trudność z pływaniem). Ryby miewają też problemy z oddychaniem. Pojawiają się stany
zapalne.

Jak często w przypadku rybich chorób, bardziej podatne są słabsze ryby (osłabione, bardzo młode lub mocno zaawansowane wiekiem).

Co ciekawe objawy zewnętrzne posocznicy nie muszą występować razem (najczęściej nie występują, stąd dodatkowa trudność diagnozy).

- martwica płetw, fin rot

Na tę chorobę bakteryjną szczególnie podatne są ryby o silnej pigmentacji, np. Czarna Molinezja oraz ryby o długich płetwach jak welony.

Szczególnie wrażliwe są młode osobniki.

Martwica płetw może występować niezależnie albo jednocześnie z innymi chorobami bakteryjnymi.

Choroba ta dotyka szczególnie płetwy ogonowe ryb. Akwaryści uważają, że na chorobę tę zapadają ryby, które nie mają odpowiednich warunków w akwarium, również żywieniowych. Sprzyja to rozwojowi infekcji bakteryjnych.

W początkowym stadium choroby, uszkodzeniu ulegają krawędzie płetw ryby, później często całe płetwy. Szczególnie narażone są grzbiet i płetwa ogonowa.

Choroba dość często towarzyszy pleśniawce- występuje jednak bez związku z nią (samoistnie).


Przyczyny:

Uboga dieta
pozbawiona witamin, nieodpowiednia temperatura wody (zbyt zimna), ogólne złe warunki wody, podgryzanie płetw przez ryby, zanieczyszczone akwarium, uszkodzenia mechaniczne, np. od siatki; bakterie, grzyby chorobotwórcze.


Objawy:

Biały nalot na brzegach płetw w początkowej fazie (zmętnienie płetw piersiowych i płetwy ogonowej), kołysanie się ryb, utrata apetytu, skracanie i strzępienie płetw.

Faza zaawansowana martwicy płetw charakteryzuje się wybroczynami u nasady płetw (tkanka martwicza)



Wydaje mi się, że to najczęstsze rybie choroby. Kilka z nich jest także chorobami ryb akwariowych, ale ryba to ryba, nie ważne czy w akwarium czy w otwartych akwenach....