Składniki zanętowe

/ 1 komentarzy

"Zanęcanie nie jest wiedzą tajemną. Każdy ją może opanować pod warunkiem, że pozna właściwości różnych produktów, że będzie je starannie dobierał w zależności od charakteru łowiska i gatunku ryby".

Nie można komponować zanęt bez wiedzy o podstawowych właściwościach ich składników. Od tego przecież zależy ich zastosowanie: czy użyjemy ich jako bazy, czyli składnika głównego, czy tylko, na przykład, jako dodatku klejącego.

PIECZYWO
W różnych postaciach stanowi często główny, bazowy składnik zanęt gruntowych, przede wszystkim leszczowo-płociowych, a także do łowienia w pół wody.
W postaci niemielonej najlepiej stosować chleb suchy, ale świeży!, a potem rozmoczony i dokładnie przetarty w rękach lub na sicie. Do tak przygotowanej bazy (do około 50%) można dodawać różne mieszanki firmowe oraz składniki zapachowo-smakowe, pamiętając podczas nawilżania, iż bazowy składnik jest już wilgotny. Inny sposób to wymieszanie suchego mielonego chleba z innymi suchymi zanętami, a następnie, na długo przed połowem, namoczenie. Właściwości klejące tego pieczywa są niewielkie.
Bułka tarta to podstawa zanęt na ryby karpiowate. W zanętach tak zwanych głębinowych (połowy z gruntu) może stanowić od jednej do dwóch trzecich objętości suchej masy zanętowej. Im grubszą ma ziarnistość, tym dłużej i dokładniej trzeba ją nawilżać. Drobno utarta, jasna lub zrumieniona (bez tłuszczu) ma niewielkie właściwości wiążące i sycące. Jest dobrym składnikiem tak zwanych zanęt pobudzających, wyjściowych, działających szybko. Szczególnie polecana do zanęt płociowych. Ciemna, prażona (nie przypalana) zyskuje na smaku i zapachu.
Bułkę w postaci pyłu stosuje się tylko do zanęt powierzchniowych.
Cenionym składnikiem bazowym zanęt, w tym również wysokiej klasy mieszanek firmowych, są bogate w proteiny suchary mielone. Zlepiają, a zarazem spulchniają zanętę.
Silnie wabiącym składnikiem zanętowym, bardzo cenionym przez wędkarzy wyczynowych są biszkopty mielone. Im słodsze, tym bardziej są klejące. Mają cenne właściwości smakowo-zapachowe. Uwaga: jeśli zanęta gruntowa z biszkoptem będzie słabo nawilżona, cząstki pieczywa zbyt szybko uwolnią się z zanęty i wypłyną na powierzchnię.
Do zanęt powierzchniowych używa się wyłącznie biszkoptów dietetycznych, bezcukrowych, w proporcji 10-15%.

ZIEMNIAKI
Gotowane, to jedna z tradycyjnych i popularnych zanęt, głównie na karpie. Kruszone, krojone w kostkę lub w postaci wygniecionej, mieszane z chlebem, często są stosowane przez wędkarzy jako najprostszy środek wabiący. W takiej postaci ziemniaki są jednak zbyt sycącym składnikiem zanęty. Bardziej godne polecenia są zmielone, odwodnione płatki ziemniaczane. Wspomnieć należy również o bogatej w krochmal, czyli w skrobię, mące ziemniaczanej. Spaja zanętę, ale szybko rozpuszcza się w wodzie. Może być, w niewielkich proporcjach - 10 do 15% - dodatkiem do zanęt leszczowych, płociowych i karpiowych.

ZIARNA, ZBOŻA, MĄKI, MAKUCHY
KUKURYDZA "zrobiła" w ostatnich latach największą chyba "karierę" wędkarską. Bogate w cukry, czyli węglowodany, ziarna są znakomitą przynętą i dodatkiem zanętowym, natomiast mąka, kasza oraz płatki i chrupki wchodzą w skład wielu mieszanek zanętowych.
Kasza kukurydziana gotowana "na papkę" ma silne, ale nie przesadne, właściwości zlepiające i sycące. Ulepiona z niej kula rozmywa się stopniowo, doskonale wabiąc ryby. Może stanowić bazę zanęt na ryby karpiowate.
Mąka kukurydziana, także prażona, należy do najskuteczniejszych produktów zanętowych. Niezbyt klejąca, korzystnie wpływa na pracę zanęty. Może, w niewielkich ilościach, wchodzić w skład zanęt powierzchniowych.
PSZENICA. Całe, parzone ziarna są stosowane jako przynęta na płocie i inne ryby karpiowate. Mąkę pszenną, jako składnik lepiący, stosuje się od 10 do 20% objętości suchej masy zanętowej. Jako składnik objętościowy należy stosować mąkę grubo mieloną.
OTRĘBY PSZENNE - to ceniony produkt spulchniający zanętę, a więc wpływający na jej pracę. Stosowanie: od 20 do 30% masy zanętowej (większa ilość zbyt rozluźni zanętę). Można je również prażyć. Mielone mają pewne właściwości zlepiające.

JĘCZMIEŃ. Kasza jest popularną przynętą. Mąka jęczmienna ma właściwości zlepiające. Stosowana jest rzadko, nadaje się wyłącznie do ciężkich zanęt gruntowych w niewielkich (10-20%) ilościach.
OWIES. Parzone płatki to jedna z najpopularniejszych zanęt. Również zawodnicy je cenią, ale w postaci zmielonej, jako doskonały, naturalny środek wiążący. Bardzo pożywne, bogate w proteiny, pobudzają leszcze, karpie, rzadziej płocie. Do mieszanek zanętowych zaleca się stosować je w proporcji nie większej niż 10-15%.
KONOPIE. Całe, parzone lub gotowane ziarna są dość popularną przynętą płociową na zachodzie Europy. Mączka lub kaszka konopna często wchodzą w skład zanęt gruntowych. Właściwości zlepiające surowych konopi - umiarkowane. Często są prażone.
ZIARNA LNU I SŁONECZNIKA, a także RZEPAKU mielone w postaci makuchów, czyli wytłoków po olejowych, mają właściwości pobudzające ryby. Mało popularne, stosowane są do zanęt gruntowych i powierzchniowych. Len - na płocie, słonecznik polecany jest do zanęt uklejowych i leszczowych. Dozowanie 10-15%. Ziarna słonecznika mogą być mielone z łuskami, niektórzy nie zalecają prażenia ich.
Rzepakowe makuchy zawierające kilka procent tłuszczu (surowe ziarna nawet do 45%), mogą wchodzić w skład zanęt gruntowych. Wabią duże ryby karpiowate, ale powinny być stosowane w niewielkich ilościach, do 10%. Bardziej zalecana jest mączka z mielonych makuchów rzepakowych.
BÓB I ŁUBIN. Całe, moczone i gotowane, tłuste i bogate w proteiny ziarna, bywają na zachodzie Europy używane jako przynęty karpiowe. W postaci zmielonej jako składnik wiążący zanęty karpiowe. Zaleca się ich ostrożne dawkowanie (10-15%), ponieważ silnie zlepiają. W Polsce stosowane są nieczęsto.
MAK. Jest rzadko stosowany zarówno w postaci makuchów, jak mączki. Spulchnia zanętę, podobno pobudza ryby.
SOJA. Zmielone ziarna, z których otrzymuje się olej, zawierają prawie 50% protein. Mąka sojowa polecana jest na ryby karpiowate, ale - ze względu na wysoką pożywność - w proporcji 10-15%.

KOPRA, COCO BELGE, ARACHIDY, SEZAM
Te egzotyczne, ale w wielu wodach skuteczne dodatki zanętowe.
KOPRA SPOŻYWCZA, czyli wysuszony miąższ orzechów kokosowych, to tak zwane wiórki kokosowe. Prażone wytłoki kokosa belgijskiego (który wcale nie rośnie w Belgii - ale stąd nazwa "Coco Belge") w postaci mąki wchodzą w skład wielu zanęt powierzchniowych i gruntowych na ryby karpiowate.
Kopra działa na zmysły smaku ryb (według Francuzów głównie na leszcze i płocie). Spulchnia zanętę i z tego powodu do zanęt na wody płynące zaleca się tylko 5-10%. Na stojące wody - do 20%.
"COPRAH MELASSE" to mieszanka zbliżona do "Coco Belge". Dodatek smakowo-zapachowy (o bardzo przyjemnym aromacie), przede wszystkim do zanęt leszczowych. Klejąca. Proporcja: około 10-20%.
ARACHIDY, czyli orzeszki ziemne. Mączka wysoko proteinowa jest bardzo pachnąca. Naturalne, zmielone orzeszki są bardzo tłuste (powyżej 40%). Brązowa mąka z wytłoków jest niemal zupełnie odtłuszczona. Sycąca, mocno zlepiająca, zalecana jest jako dodatek na duże okazy leszczy i płoci oraz w ogóle ryb karpiowatych. Proporcja: od 10% w wodach stojących do 20% w płynących.
Uwaga: produktu tego nie należy próbować ani spożywać, ponieważ w produkcie tym rozwijają się rakotwórcze grzyby (francuska ich nazwa: aflatoxine).

DODATKI SMAKOWO - AROMATYCZNE
MELASA. Lepki, słodki, pachnący syrop.
Silnie barwi i zlepia. Coraz powszechniej jest stosowany u nas do leszczowych zanęt gruntowych. Dobrze kojarzy się zarówno z mieszankami firmowymi, jak i z prostymi produktami naturalnymi.
KARMEL ma postać albo mielonego, palonego cukru, albo gęstego syropu. Sycący i bardzo klejący. Dobry dodatek do zanęt na duże okazy ryb karpiowatych. Najwłaściwiej dodawać go w niewielkich ilościach, rozpuszczony w wodzie przeznaczonej do nawilżania zanęty.
PV-1. Jeden z najbardziej znanych w Europie produktów Sensasa. Zawiera od 15 do 30% cukru w postaci melasy. Są to bogate w proteiny, mielone wytłoki buraków cukrowych z dodatkiem nasion koniczyny lub lucerny. Może być stosowany także jako składnik silnie klejący gruntowe zanęty na rzekę (20-30%) oraz na wody stojące (10%). Duże wartości smakowe. Ponieważ zawarta w tym produkcie melasa powoduje zbijanie się zanęty w grudki, trzeba przed formowaniem kul zanętowych często rozcierać mieszankę.
Ceniona przez zachodnich karpiarzy jest MĄCZKA Z ORZECHÓW WŁOSKICH. Używają jej jako dodatku smakowego i pobudzającego do zanęt karpiowych. Jest sycąca, tłusta, zlepiająca. Proporcja 10-15%.
PREPARATY SUSZONEJ KRWI BYDLĘCEJ, MĄCZKI MIĘSNE I KOSTNE ORAZ SUSZONE I MIELONE DAFNIE (pokarm ryb akwariowych) to cenione dodatki zanętowe. Pobudzające i przywołujące, zalecane są przede wszystkim do stosowania w chłodnych porach roku. Mączki mięsno-kostne i z krwi - przede wszystkim na wody zanieczyszczone. Łatwo się psują. Uwaga: doświadczeni wędkarze zalecają nader ostrożne eksperymentowanie z tymi produktami. Szczególnie w wodach czystych dodatek ten może podziałać odstraszająco.
DAFNIE SUSZONE I MIELONE mają właściwości pobudzające i spulchniające. Dobre do zanęt smużących, skuteczne na przykład na płocie i wzdręgi żerujące w pół wody. Do zanęt powierzchniowych w proporcji około 10%.

AROMATY
Spośród wielu aromatów, czyli dodatków zapachowych, wyliczę te najpopularniejsze:
WANILIA. Wielu wędkarzy stosuje ten aromat jako płociowy. Wędkarze wyczynowi i producenci zalecają go przede wszystkim na leszcze i karpie, a także na karasie, jazie i krąpie.
NOSTRZYK - to mielone, aromatyczne ziele cenią sobie łowcy płoci.
CZOSNEK - do zanęt płociowo-Ieszczowych. Zaleca się umiar w stosowaniu tej ostrej przyprawy (szczególnie w postaci świeżego wyciągu).
KOLENDRA. Mielone ziarna tej przyprawy lub olejek zaleca się u nas, na ogół, na leszcze. Na południu Francji jest to ceniony dodatek płociowy. Francuscy wędkarze aromatyzują kolendrą nasiona konopi podczasa gotowania. W postaci sproszkowanej można stosować nawet w proporcji do 20% (objętości suchej masy zanętowej).
KMINEK. Ta popularna przyprawa polecana jest do zanęt płociowych i leszczowych. W postaci zmielonej, w proporcji do 5%.
KOPER. Niezbyt popularny u nas aromat.
Zalecany szczególnie na płocie. Suszony i mielony - w proporcji do 0,5%.
ANYŻ. Najczęściej stosowany w postaci olejku. Zalecany na płoć. Niby bardzo popularny na zachodzie Europy, ale ... zdania są podzielone, jedni wędkarze twierdzą, że działa wyłącznie w wodach silnie zanieczyszczonych, inni, że w wielu wodach działa na ryby odstraszająco.
KOZIERADKA. Rzadko stosowane u nas, mielone nasiona o warzywnym zapachu. Do gruntowych zanęt płociowo-Ieszczowych.
Ponadto stosowane bywają, jako dodatki zapachowe, goździki, cynamon, miód,a także, przede wszystkim do zanęt karpiowych - banan, kokos, czekolada oraz wieloowocowy aromat "tutti frutti". "Tutti frutti" to jeden z najczęściej stosowanych zapachów do aromatyzowania kulek proteinowych


SKŁADNIKI NEUTRALNE
Są to składniki wprawdzie nie jadane przez ryby, ale niezbędne do prawidłowego komponowania zanęt. Niestety, przez wielu wędkarzy są nadal niedoceniane. Wiążą zanętę, dociążają ją, zwiększają jej objętość, a także do pewnego stopnia ją spulchniają.
Coraz częściej spotykamy się z opinią doświadczonych wędkarzy, że tak popularna niegdyś glina nie jest najlepszym środkiem. Składnik ten, jak twierdzą, zamula i podrażnia delikatną tkankę skrzeli ryb, utrudniając im oddychanie. Ma to wpływ na apetyt.
Bardzo cenionym natomiast dodatkiem neutralnym jest ŻWIREK, o średnicy od 0,5 do około 2mm. Oczywiście czysty, przesiany. Dodajemy go do wyrobionej już, zwilżonej i przetartej zanęty.
CZYSTY PIASEK oraz ZIEMIA z kretowisk są również częstym dodatkiem obciążającym i objętościowym. Niektórzy mistrzowie wędki zalecają jednak ostrożność zarówno w stosowaniu ziemi, jak i torfu. Twierdzą, że działanie ich w zanętach nie zawsze może być pozytywne. Jednak najbardziej obecnie preferowanego żwirku nic w zanętach gruntowych, podobno, nie może zastąpić.

PRZYNĘTY ZANĘTOWE
- Czyli to, co na haczyku, stanowi dodatek do zanęty. W wędkarstwie wyczynowym jest to właściwie reguła. Czyste, wymyte, pachnące, drobne białe robaczki, nawonnione przed połowem traktorem, oraz zanętowa ochotka to dodatki, choćby w małych ilościach, najskuteczniejsze. Przynętą zanętową mogą być również ziarna kukurydzy, gotowane konopie albo kawałki czerwonych robaków, jeśli na nie właśnie łowimy ryby.

PIĘĆ GŁÓWNYCH ZASAD ZANĘCANIA
1 . Dobór składników - musi opierać się na właściwościach produktów, ukierunkowaniu zanęty na określony gatunek ryb, na znajomości łowiska. Nie należy mnożyć bez umiaru produktów i wierzyć w sekretną lub cudowną moc jednego z nich.
2. Świeżość składników - to wymóg nieodzowny (i nie doceniany). Nawet jeden produkt zjełczały, skwaśniały lub spleśniały zniweczy całą naszą pracę.
3. Proporcje poszczególnych składników muszą być zgodne z ich właściwościami (na przykład: klejącymi, spulchniającymi, odżywczymi lub neutralnymi). Nie można stosować zanęty o tym samym składzie na rzekę i na jezioro.
4. Przygotowanie zanęty. - To szereg ważnych czynności: mieszanie, preparowanie, nawilżanie, przecieranie, obciążenie, spulchnianie. Niczego nie można zaniedbać lub wykonać niedbale. Nawet "najlepsza", ale nie dociążona dostatecznie zanęta na wody płynące, popłynie ... do sąsiada lub w siną dal.
5. Podanie zanęty w łowisko musi być racjonalne. Trzeba przemyśleć i częstotliwość zanęcania, i rozmiar kul. Najpierw jednak obowiązkowa próba (próbna kula!) na płytkiej wodzie, aby sprawdzić, jak pracuje zanęta.
Wędkarz musi przewidywać, co będzie działo się z zanętą po wrzuceniu jej do wody.

Artykuł powstał na podstawie zgromadzonych prze zemnie materiałów.



 

 


3.9
Oceń
(16 głosów)

 

Składniki zanętowe - opinie i komentarze

owczarkiowczarki
0
genialne same konkrety 5 i niech inni się uczą (2012-04-06 19:40)

skomentuj ten artykuł